کاشت بذور زراعی به طرق مختلفی انجام میگیرند که هر روش دارای خصوصیات مزایا و محدودیت هایی هستند، لذا باید بهترین روش را در موارد لزوم برگزید. در این مقاله از تامین تجارت توانا، با انواع روش های کاشت بذر گیاهان زراعی آشنا شوید.
کاشت بذر زراعی بذر به روش دستپاش
در این روش کاشت تمامی بذور زراعی را بدون هیچ نظم و ترتیبی بر روی سطح خاک میپاشند، سپس با وسایلی ذیل آنها را در عمق مناسبی از خاک مدفون می سازند:
- هرس یا دندانه
- شن کش
- دیسک
- ماله
-
روش های بذر پاشی دستی
۱- بذرپاشی دستی به روش پرتاب ساده
در این طریقه هر قطعه از مزرعه فقط یک مرتبه بذرپاشی می شود. در این شیوه بذور نسبتاً ناکافی در حد فاصل قطعات زمین ریخته می شوند و یکنواختی پاشش بذور رضایت بخش نیست.
۲- بذرپاشی دستی به روش پرتاب دوگانه
در این روش در ضمن هر دفعه پاشیدن کل کرت مورد نظر فقط نیمی از بذور مورد نیاز پاشیده میشوند و نصف دیگر در هنگام دور زدن از آنسوی کرت پاشیده میگردند.
ضمن هر بار پاشیدن کل کرت مورد نظر فقط نیمی از بذور مورد نیاز پاشیده میشوند و نصف دیگر در هنگام دور زدن از آنسوی کرت پاشیده می گردند. بدین ترتیب هر قطعه زمین زراعی در دو دفعه بذرپاشی میشود. لذا یکنواختی بیشتری بوجود می آید، البته ممکن است بر میزان بذر مصرفی اندکی افزوده شود.
-
معایب بذرپاشی دستپاش
- در این روش باید از افراد خبره برای کاشت بذر استفاده نمود. تا بذور مصرفی را به صورت یکنواخت در سطح مزرعه بپاشند، ولیکن با این وجود فواصل بذور از همدیگر در ضمن زیر خاک کردن آنها بهم میخورد. البته بعضی از بذرها همچنان در سطح خاک باقی می مانند و برخی دیگر در عمق زیادتری قرار میگیرند و تعدادی از بذرها نیز طعمه طیور و پرندگان وحشی می شوند.
- در این روش نمی توان فواصل ردیف ها و بوته ها را تنظیم نمود.
- به دلیل عدم یکسانی عمق بذور در خاک نمی توان انتظار سبز شدن یکنواخت را داشت.
- برداشت محصولات دستپاش با ادوات کشاورزی نسبتاً دشوار خواهد بود.
- در هنگام پاشیدن بذر زراعی به روش دستپاش بهتر است جهت وزش باد را در نظر داشت و بذور را به موازات وزش باد باشید و گرنه موجب عدم یکنواختی پاشش خواهد شد.
- توصیه شده است که مزارع بزرگ را در زمان بذرپاشی دستی به چندین قطعه کوچکتر تقسیم نمایند تا از عدم بذرپاشی در بعضی از قطعات و یا دوباره پاشی در برخی دیگر از آنها جلوگیری شود.
-
محاسن بذرپاشی دستپاش
- از اتلاف رطوبت در شیوه کاشت هیرم کاری (نم کاری) کاشت پس از آبیاری یا بارندگی جلوگیری می شود.
- زمین های پر از بقایای علف ها و نسبتا سنگلاخی هیچگونه مشکلی در این روش از کاشت بذر گیاهان زراعی ایجاد نمیکنند. در حالیکه بذرکاری مکانیزه در آنها بسیار دشوار می باشد.
- به دلیل عدم وجود فواصل بين خطوط یا ردیف های کاشت از هجوم علف های هرز کاسته می شود.
پشتی کاری خطی با دست
از انواع روش های بذر گیاهان زراعی، پشتی کاری خطی با دست است که در این روش، زمین داخل کرتها و یا سطوحی از مزرعه را که می خواهند بذرکاری صورت پذیرد، ابتدا شخم و تسطیح می نمایند. سپس شیارهایی به موازات همدیگر در جهت طول زمین ایجاد می کنند.
عمق شیارها باید متناسب با ریزی و درشتی بذور مصرفی و در حدود ۳-۲ سانتیمتر باشند. بذور مصرفی را با دست به فواصل مورد نظر در داخل شیارها می ریزند و سطح آنها را با خاک می پوشانند.
بذرکاری دستی به صورت خطی برای گندم و جو و به صورت ردیفی در مورد گیاهانی نظیر چغندرقند ذرت و پنبه در اراضی کوچک امکان پذیر است. وجين علفهای هرز در این روش بر خلاف شیوۀ دستپاش امکان پذیر می باشد. تنها عیب این روش داشتن هزینه زیاد به خاطر استفاده بیشتر از نیروی انسانی می باشد.
-
مزایای کاشت خطی بذور با دست عبارتند از:
- مقدار بذر مصرفی در واحد سطح در قیاس با شیوه بذرپاشی دستی کاهش می یابد.
- نیازمند برخورداری از کارگران بذرپاش خبره نیست.
- عملیات داشت از جمله وجین، سله شکنی و دفع آفات و امراض راحت تر است.
- بذور زراعی در عمق مطمئن تری قرار می گیرند و کمتر دچار گزند پرندگان می شوند.
کاشت بذر گیاهان زراعی به روش کپه کاری
یکی از انواع روش های بذر گیاهان زراعی، روش بذرکاری کپه ای است که معمولاً برای کاشت برنج، گیاهان وجینی و صیفی جاتی که در روی جوی و پشته به عمل می آیند، معمول می باشد. در این روش کشاورز با بیلچه به ایجاد حفره ها یا چاله های کوچکی با فواصل مساوی در محل های مورد نظر از جمله در بالای داغ آب حاشیه پشته ها ایجاد می کند و بذور را در آنها میریزند و روی آنها را با خاک می پوشانند.
بذرکاری کپه ای در روی خطوط موازی ممکن است با ماشین های مخصوص موسوم به کپه کار انجام پذیرد اینگونه ماشینها در خطوط موازی به ایجاد چاله های کوچکی اقدام میکنند و سوراخهای خروجی بذور از مخزن در مقابل آنها باز و بسته می شوند و همانند روش دستی تعداد معینی از بذور را در داخل چاله ها می ریزند و روی آنها را با خاک می پوشانند.
کپه کاری در مورد محصولاتی چون برنج، چغندرقند، ذرت، پنبه، کرچک و اغلب صیفی جات معمول می باشد.
کاشت بذر گیاهان زراعی با ماشین آلات مخصوص
امروزه در زراعت های مکانیزه و در اراضی وسیع از ماشین آلات ویژه ای برای کاشتن بذور بهره می گیرند که از جمله آنها میتوان به دانه کارهای پنوماتیک، غده کارها، نشاء کارها پیاز کارها و قلمه کارها اشاره کرد. مزایای بذرکاری ماشینی بر کاشت دستی عبارتند از:
- تمامی بذور در عمق و فواصل موردنظر و به صورت یکنواخت کاشته میشوند و بدین ترتیب امکان سبز شدن یکنواخت آنها به وجود می آید.
- مقدار بذور لازم برای هر واحد سطح مزرعه نسبت به طريقه دستپاش کمتر است.
- در فاصله بین ردیف های کاشت امکان رفت و آمد برای انجام عملیات داشت محصول وجود دارد.
- برداشت محصول در کشت های خطی و ردیفی مکانیزه بسیار سریع تر و آسان تر می باشد.
انواع ماشینهای کاشت بذور زراعی
۱- ماشینهای بذرپاش
۲- بذرکارهای خطی کار و ردیف کار در دو نوع:
- مبتنی بر نیروی ثقلی
- مبتنی بر نیروی پنوماتیک، یعنی مکش هوا
۳- بذرکارهای کاشت کپه ای یا کپه کارها
۴- ماشین های کاشت غده یا غده کارها
۵- ماشینهای کاشت نشاء با نشاء کارها
۶- ماشینهای قلمه کار
تنظیمات دستگاه های کاشت مكانيزه بذور
- تنظيم مقدار بذور مصرفی
- تنظیم عمق کاشت بذور
- تنظیم فواصل بین ردیفهای کاشت
- تعویض موزع ها برحسب نوع بذور
- آزمایش صحت تنظیم مقدار بذور مصرفی
- آزمایش کنترل یکنواختی ریزش بذور از همه لوله های سقوط
امروزه در بسیاری از بذرکارها بویژه در انواع کپه کارها و در بسیاری از بذرکارهای محصولات دانه ریز از سیستم های مکش یا پنوماتیک استفاده میشود. در این روش امکان تنظیم دقیق تر میزان بذور مصرفی برای هر واحد سطح مزرعه وجود دارد و دستگاه بذرپاش تحت تأثیر ناهمواری های بستر کاشت قرار نمی گیرد.
کاشت بذر گیاهان زراعی به روش خزانه گیری
برای کاشت برخی از بذر گیاهان زراعی به روش خزانه گیری عمل می شود. در این روش ابتدا بذور مصرفی برای هر واحد سطح مزرعه را در محل کوچکی به عنوان خزانه می کارند و به مراقبت از آنها می پردازند. سپس زمانیکه گیاهچه ها یا نشاءها به اندازه کافی رشد یافتند، آنها را با احتیاط از داخل خزانه خارج میسازند و با فواصل مناسب در سطح اراضی آماده شده می کارند.
مزایای بکارگیری شیوه خزانه گیری و نشاءکاری نسبت به بذرکاری مستقیم
- مبارزۀ آسان تر با آفات زراعی در سطح خزانه
- کاهش میزان بذور مصرفی
- استفاده بهینه از کودهای کشاورزی (fertilizer)
- امکان محافظت از گیاهچه ها در مقابل سرما با استفاده از پوشش پلاستیک و یا کوش های گرم
- امکان کنترل بهتر علفهای هرز
بدون دیدگاه